Οι δημοκρατικές ανοησίες
Σε ένα όχι και τόσο μακρινό παρελθόν οι μάχες ανάμεσα στις διάφορες κλίκες της εξουσίας ήταν συνήθως αιματηρές. Δηλητήριο, εκτελέσεις, πραξικοπήματα. Οι εκλογές είναι εδώ για να αποδείξουν ότι οι εκλεκτοί του καθεστώτος μπορούν να βάλουν κανόνες αναμεταξύ τους. Κανόνες ειρηνικής συνύπαρξης. Και αυτή η συμφωνία κυρίων, η αυτοαποκαλούμενη δημοκρατία, αποδείχθηκε μια τόσο πετυχημένη συνταγή που πλασαρίστηκε σαν ιδεολογία.
Καθώς όμως τα χρόνια περνούν και οι εκλογές διαδέχονται η μία την άλλη είναι πλέον φανερό πως το ψέματα τελειώνουν, αποκαλύπτοντας την πραγματική ουσία πέρα από πολιτικά φτιασιδώματα: Οι εκλογές είναι μια διαδικασία επιλογής αρχόντων, προσώπων, που ως απόλυτοι μονάρχες θα διαχειριστούν τον κόπο και το μέλλον του καθενός μας όπως γουστάρουν για όσο διάστημα αυτοί επιλέξουν.
Η τριβή με την πραγματικότητα, τα αποτελέσματα των επιλογών, και ως ένα βαθμό η αναίμακτη αλλά αδίστακτη σύγκρουση ανάμεσα στις κλίκες έχουν γκρεμίσει μέρος των αυταπατών των καταπιεσμένων. Που χάθηκαν άραγε οι «ιδεολογίες» που κάποτε συνέγειραν, που είναι οι «σωτήριες λύσεις», που είναι η στράτευση του κόσμου; Κι όποιος ενδιαφέρεται για νούμερα ας αναρωτηθεί πόσα ενεργά μέλη έχουν σήμερα τα κόμματα.
Δύο όμως αυταπάτες παραμένουν ενεργές μέσα στην κοινωνία. Πέρα από τους λίγους γραφικούς που ψηφίζουν ακόμα ιδεολογικά, για τους περισσότερους η ψήφος είναι είτε μια επιλογή μικρότερου κακού, είτε το αντίτιμο κάποιας υπαρκτής (ή υποσχεμένης) συναλλαγής.
Το μικρότερο κακό
Παρακολουθούμε την ελληνική δημοκρατία δεκαετίες τώρα να επιδεικνύει πόσο μάταιη είναι η ελπίδα πως υπάρχει μερίδα της εξουσίας που να αντιπροσωπεύει «μικρότερο κακό».
Πόσο μάταιο είναι, στο όνομα του «πολιτικού κύρους» η στο όνομα κάποιων εξημερωμένων δήθεν ευκαιριών «επικοινωνίας» να δίνεις έμπρακτο συγχωροχάρτι στο σύστημα μέσα από τη συμμετοχή σε αυτή τη φάρσα – όπως κάνει σχεδόν όλη η αριστερά από το 74 και μετά. Ειδικότερα για την κοινοβουλευτική αριστερά ίσως να μην είναι μάταιες ούτε οι επιχορηγήσεις, ούτε οι καριέρες στελεχών της, ούτε τα οικονομικά νταραβέρια με το δημόσιο, ούτε οι κομματικές προσλήψεις σε «κόκκινους» δήμους και ας μην ξεχνάμε και το λογαριασμό που πρέπει ακόμα να πληρώνει για τη νομιμοποίησή της πριν 35 χρόνια.
Αν το περιορίσουμε στη μεταπολίτευση, από το 74 και μετά, δεν υπάρχει κανένα, μα απολύτως κανένα, παράδειγμα ριζοσπαστικής πολιτικής δύναμης που να ωφελήθηκε (με αγωνιστικούς όρους) από τη συμμετοχή της στις εκλογές ή μέσα από αυτές να προώθησε κοινωνικούς αγώνες. Ακόμα και σε δήμους (που η άκρα αριστερά είχε κάποιες επιτυχίες) δεν υπάρχει ούτε μία περίπτωση που να άφησε σημάδι.
Θα έρθουν όμως παραδείγματα για φορές που ο κοινοβουλευτικός αγώνας «πέρασε» ή «εμπόδισε» πράγματα. Κάτω από αυτή την επιφάνεια, πίσω από προτάσεις και βουλευτικές αερομαχίες κάθε τι που «πέρασε» ή «εμποδίστηκε» στη Βουλή είχε πρώτα περάσει ή εμποδιστεί από τους καταπιεσμένους, ήταν ρητή και αδιαπραγμάτευτη απόφασή τους. Τα οδοφράγματα και οι νεκροί, οδήγησαν το 91 την Ν.Δ. να πάρει πίσω τον εκπαιδευτικό νόμο, η σιωπηλή απειλή μιας και μόνο μαζικής διαδήλωσης επέβαλλε την απόσυρση του Νόμου Γιανίτση για το ασφαλιστικό, οι φοιτητές και οι αλληλέγγυοι εμπόδισαν στους δρόμους την αναθεώρηση του άρθρου 16… Τα πάντα κρίνονται στο δρόμο και στο κοινοβούλιο απλά «νομιμοποιείται» αυτό που η εξουσία δεν τολμάει να μη νομιμοποιήσει
Μήπως όμως έστω κι αυτό είναι «κάτι»; Για εμάς είναι λιγότερο από τίποτα. Γιατί η ύπνωση και λήθη που προκαλεί κάθε θέσμική «νίκη» επί της κυβέρνησης είναι αυτό που θα μεταμορφώσει τη νίκη σε ήττα. Τι πραγματικά εμπόδισε η απόσυρση της αναθεώρησης του άρθρου 16 στη Βουλή; Πως κατόρθωσαν να περάσουν ένα νέο χειρότερο ασφαλιστικό νόμο απλά κόβοντάς τον σε μικρά κομμάτια; Ας απαντήσουν σε αυτό τα κατοικίδια της κοινοβουλευτικής αριστεράς που ζητούν από το λαό ψήφο ανταμοιβής για τις κοινοβουλευτικές τους «υπηρεσίες».
Πόσο πάει η ψήφος;
Τα τελευταία όμως χρόνια παρατηρούμε και κάτι άλλο. Παρατηρούμε τις φιλελεύθερες επιλογές των καπιταλιστών να στερούν όλο και περισσότερο τη δυνατότητα εξαγοράς μέρους των καταπιεσμένων από το κράτος και άρα από τα κόμματα. Η συρρίκνωση του κράτους με την μεταπώληση σε ιδιώτες του (κλεμμένου από την κοινωνία) δημόσιου πλούτου, έχει μικρύνει την πίττα της θεμελιώδους διαφθοράς – αυτής που αναπτύσσεται στα σημεία όσμωσης κοινωνίας και κράτους. Αν κάποτε μια μόνιμη θέση στο δημόσιο ήταν μια καλή τιμή εξαργύρωσης των «αγώνων για το σοσιαλισμό» σήμερα ένα stage φτάνει δεν φτάνει για να πάει κανείς μια φορά μέχρι τις κάλπες. Κι όλα αυτά υπό το φως μιας οικονομικής κρίσης στην αρχή του ξεσπάσματός της. Οι χιλιάδες που συνωστίζονται στα κομματικά γραφεία αυτές τις μέρες (το ΠΑΣΟΚ απέκτησε ξαφνικά 50.000 νέα μέλη σε τρεις εβδομάδες…), όλοι όσοι ψάχνουν μια καλή «άκρη» για να πουλήσουν το «δημοκρατικό δικαίωμα» θα απογοητευτούν. Τσάμπα τις φυλάνε τις κατουρημένες ποδιές.
Μπαίνουμε σε μια εποχή που η υποταγή και η αναξιοπρέπεια δεν πληρώνουν. Μια εποχή που ο καθένας πρέπει να επαναξιολογήσει αν και ποιόν ωφέλησε η έως τώρα συμμετοχή του στο δημοκρατικό παιχνίδι είτε ψηφίζοντας είτε συμμετέχοντας στα κόμματα. Είτε από ιδεολογία είτε από ξεπούλημα. Ο καθένας, ακόμα και αν δεν ενδιαφέρεται για έννοιες όπως η τιμή και η αξιοπρέπεια, πρέπει να εμπιστευτεί την εμπειρία του και με βάση αυτή να αποφασίσει για το αν θα συνεχίσει αυτό το δρόμο
Και για να τελειώνουμε
Κανείς δεν μπορεί να έχει αυταπάτες. Ένα όλο και πιο στριμωγμένο κράτος, που πρέπει να διαχειριστεί την καπιταλιστική κρίση, μια εξουσία που πήρε το μήνυμα του Δεκέμβρη, χωρίς μάσκες και με μικρές δυνατότητες εξαγοράς είναι κάτι ακόμα πιο επικίνδυνο και επιθετικό. Το τι θα κάνει αμέσως μετά τις εκλογές το ξέρουμε. Μας το έχουν πει με κάθε λεπτομέρεια.
Η άρνηση συμμετοχής στις εκλογές είναι πράξη που αφορά την ατομική και πολιτική αξιοπρέπεια. Είναι επίσης και ένα πολύ συγκεκριμένο μήνυμα που ανησυχεί τον εχθρό . Είναι μια πράξη του «μικρότερου καλού» αλλά μέχρι εκεί….
Απέναντι σε αυτά που έρχονται (και θα προστεθούν σε αυτά που είναι ήδη εδώ) οι μάχες που θα χρειαστούν, θα απαιτήσουν πολύ περισσότερα. Θα απαιτήσουν καθαρές ρήξεις, θα απαιτήσουν τόλμη και ρίσκα. Απαιτούν πρώτα από όλα οργάνωση. Χρειάζονται ελευθεριακές δομές αγώνα στην ταξική πάλη, χρειάζεται ανακατάληψη του δημοσίου, συνελεύσεις τοπικής αυτοδιεύθυνσης, αντιθεσμίσεις… Μικρές για την ώρα μειοψηφίες καταπιεσμένων δείχνουν το δρόμο δημιουργώντας αυτοοργανωμένες κινήσεις και αγώνες. Ανακαταλαμβάνοντας δημόσιους χώρους και διαμορφώνοντας τους ανάλογα με τις τοπικές ανάγκες (κάνοντας το μάλιστα ταχύτερα, και αποτελεσματικότερα από κάθε φανταστική «ιδανική» κρατική μηχανή) μπλοκάροντας αντικοινωνικές επιλογές κράτους και εργολάβων καπιταλιστών αλλά και δημιουργώντας μαχητικές πρωτοβάθμιες συνδικαλιστικές δομές σε διάφορους κλάδους που δίνουν τις μάχες τους και τις κερδίζουν…
Για τους αναρχικούς η άρνηση συμμετοχής στους θεσμούς της εξουσίας είναι μέρος της πολιτικής τους φύσης, είναι μια ιστορική επιλογή που δεν διαψεύστηκε ποτέ, όσα εκλογικά πειράματα και αν έγιναν από άλλους.
Για εμάς όμως το ζήτημα είναι η συνολική ανατροπή. Είναι η νίκη αυτών που παράγουν των πλούτο επί αυτών που τον καρπώνονται είναι η πραγματοποίηση της κοινωνικής αυτοδιεύθυνσης. Γιαυτό και στεκόμαστε απέναντι στο κράτος, ενάντια στους θεσμούς του, ενάντια στο πολιτειακό του σύστημα. Γιαυτό και προκλητικά αγνοούμε το νόμο που ορίζει πως απαγορεύονται οι πολιτικές συγκεντρώσεις μια μέρα πριν τις κάλπες. Γιαυτό και έχουμε ξεκάθαρη θέση μέσα στον κοινωνικό πόλεμο. Γιαυτό και θεωρούμε ότι έχει αξία η άρνηση ψήφου.